१२ जानेवारी केवल ज्ञान दिवस.

जैन तीर्थंकर श्री अभिनंदननाथ स्वामी केवल ज्ञान दिवस सर्वांना हार्दिक शुभेच्छा.

भगवान महावीर स्वामींना वैशाख महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या दहाव्या दिवशी कैवल्य ज्ञान प्राप्त झाले. त्यांनी जी 'कैवल्यज्ञानाची' उंची गाठली ती अतुलनीय आहे. भगवान महावीरांनी 12 वर्षे मूक तपश्चर्या आणि गहन ध्यान केले. शेवटी त्याला 'कैवल्यज्ञान' प्राप्त झाले. कैवल्य ज्ञान प्राप्त झाल्यानंतर भगवान महावीरांनी लोककल्याणासाठी शिकवायला सुरुवात केली. त्यांनी अर्धमागधी भाषेत उपदेश सुरू केला, कारण ही त्याकाळी सर्वसामान्यांची भाषा होती.

कैवल्य ज्ञान म्हणजे काय?

    हे जागेच्या शांतते सारखे आहे ज्यामध्ये कोणतेही पदार्थ असू शकत नाहीत. जिथे आवाज किंवा उर्जा नाही. केवळ शुद्ध स्व. हिंदू धर्मात, कैवल्य ज्ञानाला स्थित ज्ञान, प्रज्ञा म्हणतात. ही मोक्ष किंवा समाधीची अवस्था आहे. समाधी काळाच्या पलीकडे आहे ज्याला मोक्ष म्हणतात. या मोक्षाला जैन धर्मात कैवल्य ज्ञान आणि बौद्ध धर्मात संबोधी आणि निर्वाण म्हणतात. योगामध्ये त्याला समाधी म्हणतात. त्याचे अनेक स्तर आहेत. यालाच मनाच्या पलीकडची शांती म्हणतात.

    हा शब्द केवळ संस्कृत शब्दा पासून बनला आहे, ज्याचा अर्थ एकटा किंवा अलिप्त असा होतो. हे पुरुषाचे (आत्मा किंवा आत्मा) प्रकृति (आदिम पदार्थ) पासून वेगळे होणे आहे. हे मन, शरीर आणि इंद्रियांपासून वेगळे होऊन स्वतःचे अस्तित्व स्थापित करणे आहे. ही अलिप्तता आणि स्वातंत्र्य आहे. तपश्चर्या करून, योगाभ्यास करून आणि शिस्त लावून ही अवस्था प्राप्त होऊ शकते. ज्याला ही अवस्था प्राप्त होते त्याला केवलिन म्हणतात. कैवल्य हा आत्मज्ञानाचा अंतिम टप्पा आहे ज्याला मोक्ष किंवा निर्वाण असेही म्हणतात.

        मोक्षाची संकल्पना वैदिक ऋषीपासून आली आहे. भगवान बुद्धांना निर्वाण (मोक्ष) प्राप्त करण्यासाठी त्यांचे संपूर्ण आयुष्य ध्यानात घालवावे लागले. कैवल्य (मोक्ष) प्राप्त करण्यासाठी महावीरांना कठोर तपश्चर्या करावी लागली आणि समाधी (मोक्ष) प्राप्त करण्यासाठी ऋषीमुनींना योग आणि ध्यानाच्या कठीण अभ्यासांना सामोरे जावे लागले. त्यामुळे मोक्ष मिळणे फार कठीण आहे हे सिद्ध होते. मोक्षप्राप्ती करून माणूस जन्म-मृत्यूच्या फेऱ्यातून मुक्त होऊन देवासारखा बनतो. मोक्ष मिळणे सोपे नाही. जगात सर्व काही सहज मिळू शकते, पण स्वतःला शोधणे सोपे नाही. स्वतःला शोधणे म्हणजे सर्व प्रकारच्या बंधनांपासून मुक्त होणे.

 "वसुधैव कुटुम्बकम्"

दररोज आपण आपल्या जीवनात रात्रंदिवस होणाऱ्या बदलाचे किंवा घडामोडींचे साक्षीदार असतो. परंतु आपल्या वसुंधरेवर कधी व कुठे काय घडले अश्याच अधिक माहिती जाणून घेण्याकरिता खालील लिंक वर क्लिक करा. 

=> दैनंदिन दिन विशेष.